Tuần Lễ 4 (2/8/09)

Việt Sử (Bài 3)

Nhà Hậu Lý

(Thời kỳ suy vong)

*Lý Anh Tôn mất nhường ngôi lại cho con trai là Lý Cao Tôn mới có 3 tuổi, nhưng nhờ có quan Tô Hiến Thành là bậc trung quân hết lòng phò vua giúp nước.

*Sau khi Tô Hiến Thành mất, vua Lý Cao Tôn càng lớn càng ham mê săn bắn chơi bời, bỏ việc triều chính. Ngoài ra, Lý Cao Tôn còn đánh thuế nặng vào dân để xây cung điện; các quan trong triều sinh ra tham ô bóc lột dân chúng, nên giặc giã nổi lên khắp nơi: Ở biên giới có giặc Mường, Thổ . Ở phía Bắc quân Tầu quấy nhiễu . Ở phía Nam có giặc Chiêm Thành đánh phá.

*Năm 1028, Lý Cao Tôn cùng Thái tử Sam phải bỏ cung thành chạy đến Hải Ấp nương nhờ Trần Lý; Trần Lý làm nghề đánh cá (ngư phủ) nhưng rất giầu, có nhiều người theo phục . Trong thời gian này, Thái tử Sam lấy con gái của Trần Lý là Trần Thị làm vợ và nhờ anh em Trần Lý dẹp loạn. Dẹp loạn xong rồi rước vua Lý Cao Tôn về kinh đô.

*Vua Lý Cao Tôn mất (1210), Thái tử Sam nối ngôi, lấy hiệu là Lý Huệ Tôn, phong cho Trần Thị làm Hoàng hậu . Trần Lý đã mất, anh em bà con của Hoàng hậu là Trần Thủ Độ được phong là Điện Tiền Chỉ Huy Sứ . Về sau vua Lý Huệ Tôn phát bệnh điên loạn, việc triều chính nằm trong tay Trần Thủ Độ . Lý Huệ Tôn chỉ còn hai người con gái lớn là Thuận Thiên Công Chúa, được gả cho cháu Hoàng hậu là Trần Liễu; người con gái thứ hai là Chiêu Thánh Công Chúa được vua Lý Huệ Tôn thương yêu nhất nên được nhường ngôi cho .

*Lý Huệ Tôn vào chùa tu. Chiêu Thánh Công Chúa lên ngôi, lấy hiệu là Lý Chiêu Hoàng, lúc ấy mới 7 tuổi . Mọi quyền hành nằm trong tay Trần Thủ Độ .

*Trần Thủ Độ âm mưu đoạt lấy cơ nghiệp nhà Hậu Lý, nên ông lập mưu cho Lý Chiêu Hoàng lấy cháu của ông là Trần Cảnh. Rồi sau đó, ông ép Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng . Bắt đầu nhà Hậu Lý mất nghiệp .

*Nhà Hậu Lý cầm quyền cai trị được 216 năm, truyền ngôi được 9 đời vua.

--------------------------------------------

Bài tập làm ở nhà: (nộp cho thày vào Tuần lễ 5 (9/8/09)

Câu hỏi:

1) Nhà Hậu Lý bắt đầu suy vong từ đời vua nào? Tại sao?

2) Khi giặc giã nổi lên, vua Lý Cao Tôn cùng Thái tử Sam phải bỏ cung thành mà chạy, lúc đó ai là người giúp đỡ vua Lý Cao Tôn?

3) Vợ của Thái tử Sam là ai?

4) Sau khi vua Lý Cao Tôn mất, ai là người lên nối ngôi và lấy hiệu là gì?

5) Kể sự kiện xẩy ra khi Lý Huệ Tôn lên ngôi vua .

6) Lý Chiêu Hoàng lên ngôi năm bao nhiêu tuổi? Rồi sau đó nhường ngôi lại cho ai?

7) Nhà Hậu Lý cầm quyền cai trị được bao nhiêu năm và truyền ngôi được mấy đời vua? Kể tên những vị vua ấy.

-------------------------------------------------